پایه،رشته کوههای فرسایش یافته ای هستند که عوامل فرسایش در گذشته در آنها عمل نموده و اکنون از شدت فرسایش آنها کاسته شده و با شیب ملایمی به دشت منتهی می گردند، شعاع انحنای ارتفاعات بسیار زیاد است. این پدیده رامی توان چنین توصیف نمود.:

برای آنکه رشته کوهی تشکیل گردد باید مواد سازنده ان حالت پلاستیکی یا به عبارت دیگر خمیری داشته تا چین خوردگی به آسانی انجام پذیر باشد. موادی مثل رس این خاصیت را دارا می باشد. ولی بعضی دیگر مانند آهک در تحت فشار و ضخامت زیاد و در عمق معینی این خاصیت را پیدامی کنند. سنگهای متبلور  نیز در اعماق زیاد حالت  پلاستیکی به خود میگیرند  که پس از چین خوردگی مواد،فشرده شده ویا جابجایی نموده  و ارتفاعاتی را به وجود می آورند،پس از این مرحله بدون آنکه چین خوردگی عمل نماید این دگرگونی و جابجایی بعدی است که موجب پیدایش ارتفاعات اصلی کوهها می گردد. مانند کوههای هیمالیا ، آند و آلپ. در این بین کوهها شکستگی حاصل نموده و قطعات بر اثر گسل بالا آمده و سبب بریدگی در جهت چین ها می گردند.

همزمان با این مرحله است که فرسایش کار خود را آغاز می کند.و با عمل مکانیکی از یک طرف و از طرف دیگر به وسیله آبهای جاری وسعت تخریب خود را گسترش داده و به تدریج کوهستانها به صورت سطح همواری در می آیند که مواد آن برای چین خوردگی بعدی مناسب نمی باشد.در چنین حالتی است که از شدت فرسایش کوهها کاسته شده و شیب دامنه ها نبز ملایم گشته و شکل خاصی را به خود می گیرند که در اصطلاح به آن سپر یا پایه خوانده می شود .مانند قسمتی از کانادا و سیبری.

نوشته شده توسط غلامرضا آریان در چهارشنبه سیزدهم فروردین ۱۳۹۳ |