ضمير کلمه‌ای دستوری يا گرامری است که جانشين يک اسم يا عبارت اسمی می‌شود. ضميرها انواع مختلفی دارند که مهمترين آنها عبارتند از: ضماير فاعلی، مفعولی، ملکی، انعکاسی، اشاره‌ای، نامعين، نسبی و سؤالی که از اين ميان ضماير فاعلی، مفعولی ملکی و انعکاسی جزو ضماير شخصی به حساب می‌آيند.

  • ضماير فاعلي

  • ضماير مفعولي

  • ضماير ملكي و صفات ملكي

  • ضماير انعكاسي

  • ضماير ديگر

 

ضماير فاعلی

 

جمع

مفرد

 

we I

اول شخص

you you

دوم شخص

they

he, she, it

سوم شخص

 

1- همه ضماير شخصی (فاعلی، مفعولی و...) به استثناء it در مورد انسان به کار گرفته می‌شوند. (they هم می‌تواند به انسان و هم به اشياء اشاره کند.)

2- ضمير I هميشه بصورت بزرگ نوشته می‌شود، حتی اگر در وسط يک جمله بکار گرفته شود:

  • Am I right?

  •  

    ضماير مفعولی

    فاعل مفعول

    I

    me

    you

    you

    he

    him

    she

    her

    it

    it

    we

    us

    they

    them

    اگر چه اين ضماير را ضماير مفعولی می‌ناميم، اما آنها به جز در جای مفعول در هر جای ديگری هم می‌توانند قرار بگيرند، مثلاً بعد از فعل يا بعد از يک حرف اضافه:

    • Our teacher was angry with us(معلممان از دست ما عصبانی بود.)
       

    • Give me a ring tomorrow. (فردا به من زنگ بزن.)
       

    • When he comes in, please tell him I phoned. 
      (هر وقت آمد، لطفاً به او بگوييد که من زنگ زدم.)
       

    • I'm older than you. (من از تو بزرگترم.)
       

    • 'I'm hungry.'  'Me too.' («من گرسنه‌ام.»  «من هم همينطور.»)

    •  

      هنگاميکه از ضماير شخصی به همراه and استفاده می‌کنيم، مؤدبانه‌تر اين است که ضماير I و we را بعد از اسامی و ضماير ديگر بکار ببريم:

      you and I,  my father and I,  them and us

      همچنين you را بايد قبل از اسامی و ضماير ديگر به کار برد:

      you and your wife,  you and her

       

      ضماير ملكی و صفات ملكی

      ضماير ملكی و صفات ملكی نشان می‌دهند که چه چيزی به چه کسی تعلق دارد.

       

       
        (I)

      (you)

      (he) (she) (it) (we) (they)

      صفات ملکی

      my your his her its our their

      ضماير ملکی

      mine yours his hers - ours theirs

       

      توجه داشته باشيد که صفات ملکی هميشه قبل از يک اسم می‌آيند (به همين دليل صفت ناميده می‌شوند) ولی ضمير ملکی جانشين صفت ملکی+اسم می‌شود و می‌تواند به تنهايی به عنوان فاعل، مفعول و ... قرار بگيرد (به همين دليل ضمير ناميده می‌شود).

      چند مثال:

      • This is my book(اين كتاب من است.) 
        This book is mine. (اين کتاب مال من است.)

      • This is her purse. (اين کيف اوست.)
        This is hers(اين مال اوست.)

      • Are those your pens? No, these are his. (ضمير ملکی)

       

      ضماير انعکاسی

      کلماتی که به -self و -selves ختم می‌شوند ضماير انعکاسی ناميده می‌شوند و عبارتنداز:

       

      جمع (-selves)

      ourselves

      خودمان

      yourselves

      خودتان

      themselves

      خودشان

      مفرد (-self)

      myself

      خودم

      yourself

      خودت

      himself

      خودش (مذکر)

      herself

      خودش (مؤنث)

      itself

      خودش (اشياء)

      توجه داشته باشيد که در ضماير انعکاسی عمل به فاعل جمله برمی‌گردد و در واقع مفعول همان فاعل است:

      • He cut himself. (خودش را زخمی کرد.)
         

      • You should be ashamed of yourself(بايد از خودت خجالت بکشی.)
         

      • Help yourselves. (از خودتان پذيرايی کنيد. )
         

      • We blame ourselves.  (ما خودمان را مقصر می‌دانيم.)
         

      استفاده از ضماير انعکاسی برای تأکيد

      از ضماير انعکاسی می‌توان برای تأکيد روی يک اسم، ضمير يا عبارت اسمی استفاده کرد که در اين حالت بعد از آنها در جمله قرار می‌گيرند:

      • I can do it myself(من خودم می‌توانم اين کار را انجام دهم.)
         

      • We can repair the roof ourselves(ما می‌توانيم خودمان سقف را تعمير کنيم.)
         

      • The film itself wasn't very good but I liked the music.
         (خود فيلم خيلی خوب نبود ولی از موسيقی آن خوشم آمد.)

       

      ضماير ديگر

      1- ضماير اشاره‌ای، شامل: these، that، this و those.

      مثال:

      • Is this your T-shirt?

       

      2- ضماير نسبی، شامل: when ،whom ،whose ،who ،that ،which و where.

      مثال:

      • The school that I went to is in the centre of the city.

       

      3- ضماير پرسشی، شامل: when، where، why، what، who و whatever.

      مثال:

      • What time is it?

       

      4- ضماير دوطرفه، شامل each other و one another:

      مثال:

      • They love each other.

       

      5- ضماير نامعين، شامل none، nobody، nothing، someone، somebody، something،anyone، anybody، anything و no one:

      مثال:

      • Nobody knew what to do.

       

نوشته شده توسط غلامرضا آریان در پنجشنبه دوازدهم مهر ۱۳۹۷ |